Kofeina C8H10N4O2 - jest to biała, bezwonna substancja, trudno rozpuszczalna w wodzie. Występuje w ziarnach kawy, liściach herbaty i w niewielkich ilościach w nasionach kakaowca. Małe ilości (ok. 200 mg) poprawiają nastrój, pobudzają pracę serca i ośrodkowego układu nerwowego. Większe dawki wywołują rozkojarzenie, stan niepokoju, bóle głowy, bezsenność, kołatanie serca, nudności. Częste lub długotrwałe spożywanie jest szkodliwe dla zdrowia, może również prowadzić do uzależnienia. Dawka śmiertelna kofeiny dla dorosłego człowieka wynosi ok. 10g doustnie.
Kawa i herbata wytwarzają kofeinę jako naturalny pestycyd, środek, który chroni rośliny przed atakami owadów, wywołując ich paraliż a nawet śmierć.
Cząsteczka kofeiny, w porównaniu z cząsteczką morfiny, zawiera więcej atomów azotu. Cząsteczki teofiliny (znajduje się w herbacie) i teobrominy (znajduje się w kakao) różnią się od cząsteczek kofeiny tylko liczbą grup –CH3 przyłączonych do pierścieni.
