LSD
Dietyloamid
kwasu lizergowego C20H25N3O
to
organiczny związek chemiczny, psychodeliczna substancja
psychoaktywna, pochodna ergoliny. LSD
to środek z grupy halucynogenów, związek kwasu lizergowego,
powszechnie znany jako „kwas”, powodujący omamy wzrokowe,
słuchowe i dotykowe. LSD jest jednym z najtańszych i najszerzej
dostępnych narkotyków. Praktycznie całkowicie wyparło ono inne
psychodeliki. Od ponad dwudziestu lat jest to najpopularniejszy
środek halucynogenny. Substancją aktywną w LSD jest dietyloamid
kwasu lizergowego (LSD-25).
Historia
Po
raz pierwszy LSD zostało zsyntetyzowane w 1938 r. przez
szwajcarskiego chemika Alberta Hofmanna. Początkowo planowano
wykorzystać tę substancję jako lek działający pobudzająco na
układ krwionośny i oddechowy. W trakcie dalszych badań poznano
jego psychodeliczne właściwości. Lek był w latach 40. i 50. XX
wieku stosowany w psychiatrii. W latach 60. i 70. XX w. jako narkotyk
LSD uzyskało popularność w pewnych kręgach młodzieży
szczególnie związanych z ruchem hipisowskim.
Chemia
LSD
jest pochodną ergoliny. Otrzymywane jest zwykle w reakcji kwasu
lizergowego z dietyloaminą. Kwas lizergowy otrzymuje się przez
alkaliczną hydrolizę lizergamidów – ergotaminy i erginy. LSD
jest cząsteczką chiralną, z dwoma asymetrycznymi atomami węgla
(C-5 i C-8), czyli ma 4 możliwe stereoizomery.
Inne
izomery LSD nie mają właściwości psychoaktywnych. Izomery
lizergamidów 5S (czyli L) nie występują w naturze i nie mogą być
otrzymane z kwasu D-lizergowego. Podczas syntezy z kwasu
D-lizergowego powstaje zawsze pewna ilość tzw. izo-LSD. Izomer ten
może zostać oddzielony przez chromatografię cieczową lub może
być poddany reakcji izomeryzacji do aktywnej formy LSD. Bardzo
czysta sól LSD podczas potrząsania emituje delikatne błyski
białego światła, z kolei w świetle UV LSD przybiera barwę
niebieskawą.
Jej
stabilność uwarunkowana jest przechowywaniem w formie wodnego
roztworu soli w niskiej temperaturze, bez dostępu tlenu i światła.
Cząsteczka LSD ma dwa słabe punkty, wiązanie pomiędzy 8 atomem
węgla a grupą amidową oraz podwójne wiązanie pomiędzy 8 atomem
węgla a pierścieniem aromatycznym. Pierwszy słaby punkt wrażliwy
jest na pH. Jeśli jest ono zbyt wysokie LSD przekształca się w
nieaktywne izo-LSD. Pod wpływem światła LSD w roztworze
przekształca się w również nieaktywne lumi-LSD, poprzez zerwanie
podwójnego wiązania. Kolejnym czynnikiem szkodzącym LSD jest
chlor, nawet tak niska zawartość chloru jak w wodzie wodociągowej
może całkowicie wyeliminować cząsteczki LSD z roztworu. Działanie
psychoaktywne LSD może zostać zniwelowane poprzez zażycie
benzodiazepin, np. klonazepamu czy diazepamu.
Aktywność
Jest
to jedna z najaktywniejszych substancji psychodelicznych – 100 razy
bardziej czynna biologicznie niż psylocybina i 4000 razy bardziej
niż meskalina. LSD jest jedną z najaktywniejszych pod względem
aktywnej dawki dotychczas odkrytych substancji. Dawki LSD mierzy się
w mikrogramach.
Jak
działa
LSD
działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego, krótkotrwale obniża
poziom serotoniny, co prowadzi do jej nadprodukcji. Po ok. 150–240
minutach LSD w wyniku rozpadu przestaje oddziaływać z komórkami i
następuje nagły wzrost przewodnictwa – impulsy między neuronami
są silniejsze, co prowadzi do wykorzystywania połączeń, które w
normalnym stanie nie byłyby wykorzystane, bądź miałyby mniejszy
wpływ na reakcję mózgu.
Co
powoduje
Pojawiają
się efekty sensoryczne: wzmocnienie percepcji zmysłowej lub
częściej jej zaburzenia (szczególnie wzrokowe, efekty
synestetyczne, zaburzenia poczucia czasu. Może to prowadzić –
zależnie od ilości – do potęgowania odczuć, halucynacji,
synestezji oraz do trwałych zmian w strukturze połączeń między
neuronami, co może mieć zróżnicowane następstwa. W większości
przypadków pojawiają się bardzo przyjemne uczucia, często
opisywane jako mistyczne. Po zażyciu LSD może pojawić się
zjawisko zwane bad trip, często wiązane z negatywnym stanem
emocjonalnym, wzmacnianym przez LSD.
Fizyczne
skutki działania LSD
Fizyczne
reakcje na LSD są bardzo różne, jednak najczęściej występują:
hipertermia, gorączka, podniesiony poziom cukru we krwi, skurcze
macicy, gęsia skórka, przyspieszony puls, nadprodukcja śliny,
szczękościsk, pocenie się, rozszerzenie źrenic, bezsenność,
parestezje, drgawki i synestezja, odrętwienie, roztrzęsienie,
osłabienie i mdłości.
Negatywne
efekty działania
-
problemy z zachowaniem równowagi i mówieniem
-
zła ocena odległości oraz własnych umiejętności
-
niespójność wypowiedzi
-
zimne dłonie i stopy
-
wymioty
-
uczucie nacisku na klatkę piersiową
-
uczucie oszołomienia, osamotnienia
-
depersonalizacja
-
bezsenność
-
panika, lęk, płacz, śmiech
-
„złe podróże” (bad trip) – stany charakteryzujące się m.in. poczuciem utraty zmysłów, halucynacjami o bardzo przerażającej treści, nieprzyjemnymi doznaniami dotyczącymi własnego ciała
-
błędna ocena odległości, czasu i własnych możliwości
-
ciągłe zażywanie LSD powoduje uszkodzenia mózgu oraz zmiany chromosomalne
-
u niektórych osób może mieć to wpływ na wyzwalanie się stanów psychotycznych, a także na występowanie tendencji samobójczych
Kilka
faktów na obronę LSD
- Przedawkowanie ze śmiertelnym skutkiem nie jest możliwe – nie występuje zagrożenie życia bezpośrednio ze strony samej substancji chemicznej.
- Według badań prof. Davida Nutta z Bristol University i członka rządowej Komisji Doradczej ds. Nadużywania Narkotyków (ACMD) LSD jest jedną z najmniej groźnych substancji psychoaktywnych. W jego klasyfikacji używek LSD zajmuje miejsce czternaste z dwudziestu, podczas gdy alkohol piąte.
- Nie ma dowodów, że narkotyk ten powoduje fizyczne uzależnienie, ponieważ organizm nie włącza go do procesów metabolizmu. Po zaprzestaniu przyjmowania odczuwa się jedynie ospałość i ogólne uczucie przygnębienia.
- LSD zmniejsza również objawy lękowe u pacjentów nowotworowych oraz może być pomocny w leczeniu depresji. Zmniejsza ponadto częstotliwość napadów klasterowego bólu głowy.